Trình bày hoàn cảnh sáng tác bài thơ Đất nước của Nguyễn Khoa Điềm
Hướng dẫn
Đề bài: Hoàn cảnh sáng tác có ý nghĩa quan trọng trong việc hình thành nội dung tư tưởng của một tác phẩm. Dựa vào những hiểu biết của mình, anh chị hãy trình bày hoàn cảnh sáng tác bài thơ Đất nước của Nguyễn Khoa Điềm.
Bài tham khảo
Nguyễn Khoa Điềm thuộc thế hệ nhà thơ trưởng thành trong cuộc kháng chiến chống Mĩ cứu nước. Trong những sáng tác của mình, ông thường hướng đến cuộc đấu tranh chung của toàn dân tộc, cùng với đó bộc lộ những suy tư, trăn trở sâu sắc về trách nhiệm của người trí thức với đất nước, dân tộc Việt Nam. Đất nước là bài thơ tiêu biểu trong sự nghiệp sáng tác của Nguyễn Khoa Điềm, được in trong trường ca Mặt đường khát vọng”.
Trường ca khát vọng được sáng tác năm 1971 tại chiến khu Bình Trị Thiên, đây là giai đoạn lịch sử đặc biệt khi cuộc kháng chiến chống Mĩ cứu nước đang bước vào giai đoạn dữ dội, quyết liệt. Đây là những tháng ngày gian khổ khi nhân dân miền Nam kiên cường, bất khuất chống lại âm mưu xâm lược bạo tàn của đế quốc Mĩ và tay sai.
Được sáng tác ngay trên chiến trường Bình Trị Thiên dữ dội, khốc liệt trường ca “Mặt đường khát vọng” của Nguyễn Khoa Điềm không chỉ tái hiện lại không khí dữ dội, giao tranh căng thẳng giữa hai bên ta-địch mà còn góp phần thức tỉnh tinh thần yêu nước, ý thức dân tộc cho thế hệ trẻ đô thị miền Nam. Tác phẩm đã giúp những thanh niên vùng tạm chiến, cùng thế hệ thanh niên vẫn đang mơ hồ, thiếu quyết tâm trong cuộc đấu tranh chung nhận thức rõ bộ mặt xâm lược xấu xa, hèn hạ của đế quốc Mĩ, ý thức sâu sắc được trách nhiệm của bản thân với đất nước, dân tộc.
Tuy là tác phẩm mang hơi thở chính trị rõ nét thế nhưng Đất nước không khô khan mà tha thiết, dễ lay động lòng người nhờ sự kết hợp khéo léo giữa chất chính luận và trữ tình. Nhà thơ không kêu gọi thế hệ thanh niên đấu tranh dưới hình thức của lời tuyên truyền, thông cáo trực tiếp mà trình bày những cảm nhận về đất nước dưới hình thức lời chuyện trò của đôi lứa yêu nhau để người tiếp nhận tự cảm nhận và thức tỉnh.
Đoạn trích “Đất nước” nằm ở phần đầu chương năm, đây là một trong những trích đoạn hay nhất của trường ca “Mặt đường khát vọng” viết về tư tưởng: đất nước của nhân dân, của ca dao thần thoại.
Theo Vanmau.top
